Rok 2021 oznacza wzrost – w porównaniu z 2020 r. – wysokości grzywien grożących za przestępstwa skarbowe oraz wykroczenia skarbowe.
Wzrost wysokości możliwej do orzeczenia kary grzywny wynika ze wzrostu wysokości ustawowego minimalnego wynagrodzenia za pracę (jest to wzrost z 2 600 PLN brutto w 2020 r. do 2 800 PLN brutto w 2021 r.). Zmiana wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę została wprowadzona rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 15.09.2020 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2021 r. (Dz. U. poz. 1596).
Grzywna za wykroczenie skarbowe
Zgodnie z zapisem zawartym w art. 53 ustawy Kodeks karny skarbowy z dnia 10.09.1999 r. (tekst jedn. Dz. U. z 2020, poz. 19 ze zm., zwany dalej KKS) wykroczenie skarbowe to czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny określonej kwotowo, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekracza pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie jego popełnienia. W niektórych przypadkach wskazanych w ustawie za wykroczenie skarbowe uznaje się też czyn niezależnie od kwoty pomniejszonej należności.
Poniżej przedstawiono, w jaki sposób w latach 2017-2021 kształtowała się kwota graniczna, poniżej której czyn zabroniony był traktowany jako wykroczenie skarbowe:
- W 2017 roku: 10 000 PLN (5 x 2 000 PLN),
- W 2018 roku: 10 500 PLN (5 x 2 100 PLN),
- W 2019 roku: 11 250 PLN (5 x 2 250 PLN),
- W 2020 roku: 13 000 PLN (5 x 2 600 PLN),
- W 2021 roku: 14 000 PLN (5 x 2 800 PLN).
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, za popełnione wykroczenie skarbowe może zostać nałożona kara grzywny określona kwotowo, zazwyczaj w formie mandatu. Wysokość kar za wykroczenia została szczegółowo określona w art. 48 KKS.
Kara grzywny za wykroczenia skarbowe może być wymierzona:
- mandatem karnym w wysokości od 0,1 do 2-krotności najniższego wynagrodzenia, tzn. od 280 PLN do 5 600 PLN;
- wyrokiem w wysokości od 0,1 do 20-krotności najniższego wynagrodzenia, tzn. od 280 PLN do 56 000 PLN;
- wyrokiem nakazowym w wysokości od 0,1 do 10-krotności najniższego wynagrodzenia, tzn. od 280 PLN do 28 000 PLN.
Grzywna za przestępstwa skarbowe
Przestępstwo skarbowe to czyn zabroniony przez kodeks pod groźbą kary grzywny w stawkach dziennych, kary ograniczenia wolności lub kary pozbawienia wolności.
Sposób ustalania wymiaru kary grzywny określono w art. 23 KKS. Sąd orzeka grzywnę ustalając najpierw liczbę stawek dziennych, a następnie wysokość jednej stawki dziennej. Najniższa możliwa liczba stawek to 10, zaś maksymalna – 720.
Podczas ustalania dziennej stawki grzywny sąd powinien uwzględnić warunki sprawcy (jego dochody, warunki rodzinne, stosunki majątkowe itd.). Stawka dzienna nie może być niższa od 1/30 minimalnego wynagrodzenia ani wyższa niż jego 400-krotność.
W 2021 r. kary grzywny za przestępstwa skarbowe wynoszą:
- minimalna stawka dzienna: 93,34 PLN (1/30 x 2 800 PLN);
- maksymalna stawka dzienna: 37 333,33 PLN (1/30 x 2 800 PLN x 400);
- minimalna kara grzywny: 933,40 PLN (10 stawek x 93,34 PLN);
- maksymalna kara grzywny: 26 879 997,6 PLN (720 stawek x 37 333,33 PLN);
- maksymalna kara grzywny w ramach wyroku nakazowego: 7 466 666 PLN (200 stawek x 37 333,33 PLN).