W każdym postępowaniu rozwodowym sąd rozpoznający sprawę musi ustalić okoliczności uzasadniające orzeczenie rozwodu. Najogólniej mówiąc przyczyną taką jest trwały i zupełny rozkład pożycia małżeńskiego. Przez rozkład pożycia małżeńskiego rozumie się sytuację, w której doszło do wygaśnięcia bliskiej relacji małżonków w trzech płaszczyznach: ekonomicznej (gospodarczej), uczuciowej i fizycznej.

Brak wspólnoty gospodarczej

W celu orzeczenia rozwodu należy stwierdzić brak wspólnoty gospodarczej charakterystycznej dla małżeństwa. Chodzi o więź podyktowaną względami uczuciowymi i przejawiającą się np. we wspólnym podejmowaniu decyzji o sposobie gospodarowania posiadanym majątkiem. W praktyce rozpad więzi gospodarczej nie w każdym przypadku musi zaistnieć w 100%. Często bywa bowiem tak, że małżonkowie pomimo rozpadu więzi gospodarczej nadal wspólnie zamieszkują. Jest to spowodowane np. brakiem możliwości zapewnienia sobie przez małżonków odrębnych mieszkań (chociażby ze względu na trudną sytuację finansową). Tego rodzaju więź gospodarcza wymuszona tylko pewnymi okolicznościami zewnętrznymi (np. sytuacją finansową) nie jest przeszkodą dla orzeczenia rozwodu.

Rozpad więzi uczuciowej

Szczególną rolę odgrywa rozpad więzi uczuciowej. Jego przejawem jest np. brak wzajemnego zainteresowania sobą małżonków, nieudzielanie sobie bezinteresownej pomocy w codziennych sprawach czy spędzanie czasu wolnego oddzielnie. Wygaśnięcie więzi uczuciowej nie oznacza jednak, że małżonkowie muszą wykazywać względem siebie negatywne postawy. Jak potwierdza praktyka, również w sytuacji gdy małżonkowie obdarzają się wzajemnie szacunkiem i żywią do siebie przyjazne uczucia można stwierdzić wygaśnięcie tej szczególnej więzi uczuciowej, jaka charakteryzuje związek małżeński (będącej przecież czymś więcej, niż jedynie przyjaznym nastawieniem i wzajemnym szacunkiem).

Stosunki fizyczne

Trzecia płaszczyzna odnosi się do stosunków fizycznych małżonków. Najczęściej przyjmuje się, że utrzymywanie kontaktów seksualnych jest przeszkodą do stwierdzenia zupełnego rozkładu pożycia. Okoliczność ta musi być jednak oceniana indywidualnie w każdej sprawie. Może być bowiem tak, że pomimo pożycia fizycznego (szczególnie, gdy ma ono rzadki lub jednorazowy charakter) istnieją postawy do orzeczenia rozwodu.

Trwałość rozpadu

Nie można wskazać jednoznacznie czasu, po upływie którego rozkład pożycia zostanie uznany za trwały. Trwałość rozkładu pożycia należy oceniać indywidualnie w każdej sprawie. Czasem o trwałym rozkładzie pożycia można mówić po upływie kliku lat, ale czasem nawet po upływie kilku miesięcy. Istotne w tym kontekście jest dokonanie oceny, czy w okolicznościach konkretnej sprawy istnieje realna szansa na odbudowanie więzi między małżonkami.

Kiedy sąd nie rozwiąże małżeństwa przez rozwód?

Przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego określają również trzy sytuacje, w których sąd nie udzieli rozwodu.

Po pierwsze, będzie tak w sytuacji, gdy na skutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych, małoletnich dzieci.

Po drugie, pozew rozwodowy zostanie oddalony w przypadku stwierdzenia, że udzielenie rozwodu byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Po trzecie rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli żąda go małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia, chyba że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód albo że odmowa jego zgody na rozwód jest w danych okolicznościach sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

***

Przesłanki orzeczenia rozwodu w konkretnej sprawie nie zawsze są oczywiste. Warto zatem w tym zakresie korzystać z pomocy profesjonalisty i uzyskać poradę prawną lub skorzystać z pomocy pełnomocnika w prowadzonej sprawie, tym bardziej że sprawa rozwodowa dla samych stron wiąże się z silnymi emocjami, które mogą utrudniać samodzielne i skuteczne prowadzenie takiej sprawy.

Adwokat Michał Stawiński świadczy usługi prawne w sprawach z zakresu prawa rodzinnego, w tym prowadzi sprawy rozwodowe. W celu uzyskania pomocy prawnej skontaktuj się przy pomocy formularza kontaktowego lub telefonicznie (tel. 796 230 136).