Organy skarbowe co raz częściej kontrolują przedsiębiorców obracających towarami używanymi i rozliczających się w systemie VAT marża. W tym obszarze rzeczywiście często występują nieprawidłowości. Praktyka pokazuje, że często nie dostrzegają ich również biura rachunkowe. Bezpodstawne stosowanie procedury VAT marża uszczupla natomiast wpływy z podatku VAT, stąd zainteresowanie fiskusa.

Zobacz: Na czym polegają rozliczenia w procedurze VAT marża?

Na co zwracają szczególną uwagę kontrolujący?

W trakcie kontroli organy zwracają szczególną uwagę na następujące kwestie:

1. źródło pochodzenia towarów (czy towary używane zostały nabyte od jednego z podmiotów wymienionych w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT; organy często też badają, czy podatnik należycie starannie zweryfikował dostawcę towarów, szczególnie jeśli jest to osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej),
2. autentyczność dokumentów potwierdzających nabycie towarów (zdarza się, że podatnicy wystawiają fikcyjne rachunki potwierdzające nabycie towarów używanych od osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej; z tego powodu kontrolujący w czasie przesłuchania często pytają nawet o takie szczegóły jak rysopis kontrahenta i weryfikują adres kontrahenta, nawet zagraniczny; ustalenie fikcyjnego charakteru dowodów zakupu może narażać podatnika na odpowiedzialność karną lub karno-skarbową),
3. charakter wprowadzanych do obrotu towarów (czy rzeczywiście są to towary używane w rozumieniu ustawy o VAT, a nie towary nowe).

Powyższe kwestie są o tyle istotne, że ich zanegowanie (tj. wykazanie, że podatnik nie nabył towaru od jednej z osób wymienionych w art. 120 ust. 10 ustawy o VAT albo że towary sprzedawane jako używane są w rzeczywistości towarami nowymi), jest równoznaczne z ustaleniem braku prawa podatnika do rozliczeń w procedurze VAT marża. W uproszczeniu konsekwencją będzie to, że organ naliczy podatek VAT według właściwej stawki od całego obrotu z kontrolowanego okresu, który niezasadnie został rozliczony w procedurze marży. Najtrudniejsza dla podatnika wydaje się sytuacja, w której zakwestionowana zostanie autentyczność dokumentów potwierdzających nabycie towaru od osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej. W takim bowiem przypadku przy rozliczenia podatku VAT na zasadach ogólnych nie będzie można pomniejszyć podatku należnego o podatek naliczony, bo podatku naliczonego w ogóle nie będzie. Niekorzystny wynik kontroli podatkowej, a następnie postępowania podatkowego, może być w takiej sytuacji poważnym zagrożeniem dla płynności finansowej przedsiębiorcy.

W świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, to podatnik musi być w stanie udowodnić, że spełnił przesłanki do rozliczeń w systemie VAT marża.

Zobacz: Ciężar dowodu w sprawach dotyczących rozliczeń w procedurze VAT marży

W toku kontroli warto korzystać z pomocy pełnomocnika od samego początku. Umiejętne przesłuchanie podatnika przez kontrolujących czasem ustawia go już na starcie na straconej pozycji. Praktyka pokazuje, że konieczne jest też szczegółowe weryfikowanie tego, czy pisemny protokół przesłuchania wiernie odzwierciedla to, co powiedział podatnik.

Kontrola a ewidencja

W trakcie kontroli weryfikowana jest też ewidencja, jaką podatnik prowadzi na potrzeby stosowana procedury VAT marża. Ewidencja ma bowiem umożliwić określenie prawidłowej marży, a tym samym umożliwia obliczenie należnego podatku VAT.

Nieprawidłowości w ewidencji – wbrew temu co czasem sugerują podatnikom kontrolujący – nie powinny skutkować pozbawieniem podatnika prawa do rozliczeń w procedurze VAT marży. Ewidencja jest bowiem jedynie narzędziem tych rozliczeń, a nie przesłanką ich prowadzenia.

***

W toku kontroli, następnie w toku postępowania podatkowego w przedmiocie rozliczenia podatku VAT w procedurze VAT marża, należy uwzględnić wiele elementów. W tego typu sprawach warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika.

Adwokat Michał Stawiński świadczy pomoc prawną w sprawach podatkowych. Jeżeli jesteś zainteresowany, skontaktuj się przy pomocy formularza dostępnego na stronie lub telefonicznie (+48 796 230 136).