Jednostki samorządu terytorialnego (JST) mają prawo do udziału we wpływach z podatków dochodowych stanowiących dochód budżetu państwa. W przypadku osób prawnych o przypisaniu części dochodów podatników do konkretnej JST decyduje miejsce położenia ich siedziby. Jednak z uwagi na częste sytuacje, w których spółki posiadają pracowników zatrudnionych na terenie innych gmin niż gmina siedziby, ustawodawca przewidział dodatkowy mechanizm podziału dochodów.
Pracownik może być zakładem
Jeżeli podatnik CIT posiada zakłady (oddziały) położone na terenie innej JST (tj. gminy, powiatu, województwa) niż jednostka samorządu na której terenie ma siedzibę, to odpowiednia część dochodu z udziału ma być przekazana do budżetów tych jednostek samorządu terytorialnego, na terenie których położone są te zakłady (oddziały), proporcjonalnie do liczby zatrudnionych w nich osób na podstawie umowy o pracę.
W celu przypisania odpowiedniej części tych dochodów ustawa o CIT przewiduje, że podatnicy posiadający zakład na terytorium JST innej niż JST siedziby, powinni składać informacje o takich zakładach (art. 28 ust. 1 ustawy o CIT).
Informacje te składa się na formularzu CIT-ST – . informacja podatnika do ustalenia należnych jednostkom samorządu terytorialnego dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatku dochodowego od osób prawnych.
Jednak pojęcie zakładu dla celów podziału dochodów nie zostało wyjaśnione w przepisach podatkowych. W orzecznictwie przyjmuje się, że pojęcie to należy interpretować zgodnie z art. 10 ust. 3 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Artykuł ten stanowi, że zakładem jest miejsce wykonywania pracy wskazane w umowie o pracę zawartej z pracownikiem.
Zatem o tym, która gmina, powiat czy też województwo uzyska odpowiedni udział w całości podatku dochodowego od osób prawnych zapłaconym przez pracodawcę, będzie decydowało miejsce wykonywania pracy wskazane w umowie o pracę. Będzie się tak działo nawet wtedy, kiedy spółka nie będzie posiadała na terenie danej JST organizacyjnie wyodrębnionego oddziału (na przykład pracownik będzie wykonywał pracę w miejscu zamieszkania).
Kłopotliwi przedstawiciele handlowi
Wątpliwości powstają w przypadku, gdy miejsce wykonywania pracy jest określone jako obszar obejmujący więcej niż jedną gminę, np. terytorium powiatu czy województwa. Takie zapisy pojawiają się bardzo często w umowach o pracę przedstawicieli handlowych, którzy pokonują duże odległości w celu odbycia spotkań z klientami w różnych miejscowościach, przez co nie da się wskazać jednego konkretnego miejsca wykonywania pracy.
Kwestia ta była przez długi czas sporna – według stanowiska wyrażanego niegdyś przez organy podatkowe trzeba było zbadać, gdzie pracownik najczęściej wykonywał obowiązki. Sądy natomiast uważały (zob. wyrok WSA w Szczecinie z 26 lutego 2015 r., sygn. I SA/Sz 1178/14), że nie ma podstawy prawnej do takiego przypisania pracownika na podstawie czasu pracy. W takim przypadku nie da się przypisać pracownika do konkretnej gminy, a w konsekwencji pracownik powinien zostać przypisany do JST siedziby spółki. Taki pracownik nie będzie zatem zakładem spółki w powyższym rozumieniu i w związku z jego zatrudnieniem nie powstanie obowiązek złożenia CIT-ST.
Ostatecznie także organy podatkowe przychyliły się do takiej interpretacji, zatem zatrudnienie przedstawicieli handlowych nie będzie już źródłem kłopotliwych obowiązków informacyjnych dla spółek.